अष्टविनायका : ७ || श्री विघ्नहर (ओझर) ||

 अष्टविनायका : ७ 

|| श्री विघ्नहर (ओझर) ||

विघ्नहर (ओझर) हे पुणे जिल्ह्यातील गणपतीचे देऊळ आहे. हेदेऊळ अष्टविनायकांपैकी एक आहे.

 इतिहास :

१७८५ मध्ये बाजीराव पेशव्यांचे भाऊ चिमाजी आप्पा यांनी हेदेऊळ बांधून त्यावर सोनेरी कळस चढविला.

 श्री विघ्नहर विनायक मूर्ति :

या मुर्तीचे मुख पूर्व दिशेला असून मूर्ती पूर्णाकृती आहे.मांडीचेआसन घातलेली मूर्ती डाव्या सोंडेची आहे.मूर्तीच्या भाल-प्रदेशावर चमचमनारे हिरे जडवलेले आहेत.तसेच डोळ्यांत माणके आणि नाभित खडा जडविलेला आहे.डौलदार महिरपी कमानित मूर्ती विराजमान आहे.मूर्तीच्या दोन्ही बाजूंना रिद्धि-सिद्धिच्या पितळी मूर्ती दिसून येतात.

 श्री विघ्नहर विनायक मंदिर :

विघ्नहराच्या मंदिराच्या पुढे २० फुट लांब सभागृह असून आतीलगाभारा १० बाय १० फुटाचा आहे. मंदिराच्या कडेने मजबूत संरक्षकभिंत आहे. येथील पूर्वाभिमुख मूर्तीच्या कपाळावर नाभीवर हिरे आहेत.

 आख्ययिका :

राजा अभिनंदनने त्रिलोकाधीश होण्यासाठी यज्ञ सूरू केला. यामुळेभयभीत झालेल्या इंद्राने या यज्ञात विघ्न आणण्यासाठी विघ्नासूरराक्षसाची उत्पत्ती केली व त्याला यज्ञात विघ्न आणण्याससांगितले. त्याने एक पायरी पुढे जाऊन सर्वच यज्ञांमध्ये विघ्नआणायला सुरवात केली. यामळे ऋषीमूनींनी विघ्नासूराचा बंदोबस्तकरण्याची गणपतीला विनंती केली. गणपतीने पराभव केल्यानंतरविघ्नासूर गणपतीला शरण गेला. गणपतीने त्याला जेथे माझी पूजाकेली जाते तेथे न येण्याच्या अटीवर सोडून दिले. विघ्नासूरानेगणपतीला विनंती केली की तुमचे नाव घेण्याआधी माझे नावभक्तगणांती घ्यावे व तुम्ही येथेचे वास्तव्य करावे. विघ्‍नासूराची हीविनंती गणपतीने मान्य केली व तो या ठिकाणी विघ्नहर या नावानेवास्तव्य करू लागला.

 जाण्याचा मार्ग :

पुणे-नाशिक रस्त्यावर जुन्नर तालुक्यातील हे देवस्थाननारायणगावापासून ८ कि.मी. अंतरावर कुकडी नदीच्या काठी आहे.जवळचे रेल्वे स्टेशन पुणे आहे.

 उत्सव :

त्रिपुरी पौर्णिमेला येथे चार दिवस मोठा उत्सव साजरा केला जातो.गणेशोत्सवा व संकष्टी चतुर्थीला लोक दर्शन घेतात.

 जेवण्याची व राहण्याची सोय :

१) मंदिरासमोर एक धर्मशाळा आहे.
२) देवस्थानचे "भक्तभवन" आहे.भक्तगणांसाठीखास स्वतंत्र खोल्यांची व्यवस्था आहे.

 जवळील प्रेक्षणीय स्थळे :

१) भीमाशंकर :
बारा ज्योतिर्लिंगांपैकी एक, हे निसर्गरम्य क्षेत्र ही आहे.
२) आर्वी :
येथे उपग्रह केंद्र आहे.
३) खोडद :
येथे आशिया खंडातील सर्वात मोठी आकाश निरिक्षण दुर्बीण बसवलेली आहे.
४) आळे :
संत ज्ञानेश्वर महाराजांनी ज्या रेडयाच्या मुखातून वेद वदवून आपले अलौकिकत्व सिद्ध केले,त्या रेडयाची समाधी येथे आहे.

|| गणपती बाप्पा मोरया ||
माहिती संकलन-:निखिल आघाडे.
http://maharastramandirbynikhilaghade.blogspot.com