मांढरगड ची काळूबाई

मांढरगड ची काळूबाई

मांढरदेवीचे मंदिर हे मंदार पर्वतावर आहे, तेथे मांढव्य ऋषीचे वास्तव्य होते.
त्यामुळे मांढर या शब्दाची व्युत्पती मंदार आणि मांढव्य या शब्दावरून झाली आहे.

पुरातन काळात दक्षिण भारतात दानवांनी उछंद मांडला होता .
तेव्हा आदिमाता पार्वतीने महाकालीच्या रुपात त्या दानवांचा विनाश केला
आणि मंदार पर्वतावर विश्रांतीसाठी आली आणि तेथेच स्थानपन्न झाली.
तिलाच "मांढरदेवी काळूबाई" म्हणतात .

महाराष्ट्रातील सातारा जिल्ह्यातील वाई तालुक्यात मांढरदेव येथे
श्री काळेश्वरी देवी उर्फ काळूबाईचे पुरातन मंदिर आहे.
संपूर्ण महाराष्ट्र तसेच कर्नाटक व आंध्र प्रदेशातील लाखो भाविकांचे श्रद्धास्थान असलेल्या
काळूबाईची नवरात्रात यात्रा असते. देवी नवसाला पावणारी असल्याने नवस चुकते करत असतात.
समुद्रसपाटीपासून पाच हजार फूट उंचीवर असलेल्या गर्द वनराईत विराजमान झालेल्या
काळूबाईचे स्थान पर्यटकांना आकर्षित करत असते.

वाईपासून अवघ्या वीस किमी अंतरावर असलेल्या मांढरदेव येथे जाण्यासाठी वाई व भोरमार्गे जाता येते.

नवरात्रौत्सवाशिवाय शाकंबरी पौणिर्मेला काळूबाईला मोठी यात्रा भरत असते.
यात्रेच्या दोन दिवस अगोदर जागर, छबिना व मुख्य दिवशी महाअभिषेक, पूजा केली जात असते.
यात्रेला महाराष्‍ट्रसह देशभरातून भाविक हजेरी लावून नवस फेडत असतात.
देवीच्या जागराने सारा परिसर दुमदुमुन जातो.

मांढरदेवी काळूबाई हि कालीमाताच आहे. मात्र हि मूर्ती सात्विक स्वरुपाची आहे .
ती शस्त्रधारी नाही. या देवीला कालीमाता एवजी काळूबाई हा अस्सल मराठी शब्द रूढ झाला आहे .

हे देवी तू सर्व प्राणी मात्रांमध्ये बुद्धिरूपाने बसली आहेस.तुला माझे त्रिवार वंदन असो
"दिव्यति इति देवी" अशी देवी या शब्दाची व्युत्पती सांगितली जाते.
पौष पौर्णिमेच्या दिवशी गडावर जत्रा साजरी केली जाते.

http://maharastramandirbynikhilaghade.blogspot.com