Total Pageviews

Monday, 2 November 2015

रांजणखळगे...निघोज

रांजणखळगे...निघोज

ढगाळलेल्या वातावरणात थंडगार गारव्याचा अनुभव घेत, रांजणासारख्या आकाराचे अर्धा किलोमिटर पसरलेले लहानमोठे निसर्गाचा आविष्कार म्हणजेच रांजणखळगे,त्यातून धबधब्यासारखे फेसाळणारे पाणी, कुकडी नदीवरील कुंडावर झुलता पूल, दोन्ही बाजूला असणाऱ्या श्री मळगंगा देवीचे मंदीर व दर्शन घेताना भाविक पहावयासमिळतात. पुणे नगर सरहद्दीवर निसर्गातील नवलामध्ये एक दिवस सुखद घालवता येतो.

पुणे व नगर जिल्ह्यात शिरूर व पारनेर तालुक्याच्या सरहद्दीवरून कुकडी नदी वाहते. पुणे येथून रांजणगाव गणपती मार्गे टाकळी हाजी वरून कुंड पर्यटन स्थळ अवघ्या ७३किलोमिटर अंतरावर आहे. तर नगर येथून निघोज मार्गे ह्या ठिकाणावर जाण्यासाठी ७० किलोमिटर अंतर प्रवास करावा लागतो. कुंड पर्यटनस्थळावर जाऊन निसर्गाच्याचमत्काराचा अभ्यास करत मळगंगा देवीचे दर्शन करत परिसरातील निसर्गात कुटूंबासमवेत पर्यटनाचा खरा खुरा आनंद घेता येतो. कुकडी नदीवरील रांजणखळगे "कुंड पर्यटनस्थळ' याकडे जाण्यासाठी एसटीची सुविधा उपलब्ध नाही. टाकळी हाजी व निघोज पर्यंत एसटीची सुविधा असली तरी एक दिवसाच्या प्रवासाला ती अडचण करू शकते. खासगीवाहन नेऊन येथील पर्यटनाचा आनंद लुटता येईल. येथे दोन्ही जिल्ह्यांना जोडणारा पूल झाल्याने चार चाकी वाहनांना वाहतूक करून परिसरातील इतर ठिकाणे पहावयासमिळतील. येथील पर्यटनाचा आनंद लुटण्यासाठी खासगी बसेस व शालेय शैक्षणिक सहली येत असतात.

कॉम्पॅक्ट बसॉल्ट व व्हेलिक्युलर बसॉल्ट खडकाचे थर एका आड एक आहेत. नदी प्रवाहात ते कापले गेल्याने ते नीट दिसतात. पाण्याच्या प्रवाहात लाहन मोठे भोवरे तयारहोतात. या भोवऱ्यामध्ये छोटे मोठे गोटे अडकून फिरू लागतात. नदीपात्रातील घर्षण क्रिया सुरू होते. या गोट्यांना "टूल्स' असे म्हणतात. भोवऱ्यात अडकून सतत गोल गोलफिरत राहिल्याने वर्तुळाकृती खड्डे तयार होतात. हेच खड्डे आणखी मोठे झाले की त्यांना रांजणासारखा आकार तयार होतो. भूशास्त्रीय परिभाषेत "पॉट होल्स' या संज्ञेने त्यांचीओळख आहे. महाराष्ट्रात अनेक ठिकाणी अशी रांजणखळगी पहावयास मिळतात. मात्र कुकडी नदीवरील अर्धा किलोमिटर अंतरात असणारी ही रांजणखळगी निसर्गाचाचमत्कार समजली जातात. त्यामुळे भूशास्त्राचे अभ्यासक आवर्जून कुंड पर्यटन स्थळाला भेट देतात.

काही रांजणखळगे इतक्या जवळजवळ आहे की त्यांच्या भिंती व कडा एकमेंकामध्ये मिसळून गेल्या आहेत. कुंड मोठ्या विशाल आकाराचे असून त्याच्या खोलीची माहीती कोठेही आढळत नाही. उंच सखल भागात ही रांजणखळगे असल्यामुळे ते पावसाळ्यात धब्याधब्याचे रूप धारण करताना दिसतात. खळग्यांमधून येणारे फेसाळलेले पाणी वखडकाच्या कपारीत पाकोळ्यांनी तायर केलेली घरटी पर्यटक तासन्तास पहात असताना पहावयास मिळतात. सध्या कुकडी नदीत पाणी सोडले असल्याने फेसाळणारे पाणीपहावयास पर्यटक गर्दी करत आहेत. या रांजणखळग्यावर झुलता पूल तयार करण्यात आला आहे. त्यामुळे या पुलावरून हे रांजणखळगे म्हणजेच निसर्गातील नवल पहातायेते. दोन्ही बाजूला येथे मळगंगा देवीचे मंदीर आहे. टाकळी हाजी परिसरातील विविध विकास कामातून सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत. त्यामुळे या परिसरात दिवसभरवास्तव करून राहाता येते.

या परिसरात या व्यतिरिक्त पुण्याहून सरळ रांजणगाव गणपतीचे दर्शन घेता येते. नगर वरून येताना दर्याबाई पाडळी मंदीर, माकडे व लवणस्तंभ पहाता येते. निघोज गावातमळगंगा देवीची बारव, गावातील भव्य मंदीर पाहावयास मिळते.
http://maharastramandirbynikhilaghade.blogspot.com

No comments:

Post a Comment